طرحواره ها و اعتماد به نفس

طرحواره ها و اعتماد به نفس

۱۶ سالشه و هنرمنده. نقاشی اش عالیه. تو آموزشگاه به عنوان مربی می تونه کار کنه، ولی خودشو قبول نداره. این فکر چیزی نیست که تو حرفاش بروز بده، بلکه احساس درونی خودشه و کسی ازش خبر نداره. تا انتهای مقاله طرحواره ها و اعتماد به نفس با ما باشید.

یه خانم ۴۰ ساله است ولی هنوز برای خیلی از کارهاش به دیگران وابسته است. مثلا با همسرش حتما باید بره دندونپزشکی، اگه مهمون داشته باشه باید مادرش کنارش باشه که بتونه با نظارت و راهنمایی اون همه چیزو آماده کنه، تنها که باشه دستپاچه میشه.

رابطه مخرب

این دو مثال از نتیجه رابطه مخرب طرحواره ها و اعتماد به نفس هست که می خوام تو این مقاله درباره ش صحبت کنم.

اما قبل از بررسی این رابطه، طرحواره و اعتماد به نفس رو براتون تعریف می کنم.

تعریف طرحواره و اعتماد به نفس

طرحواره چیه؟

به قابهای فکری و احساسی معیوبی که از دوران کودکی توی ذهن ما نقش می بندن و باعث مختل شدن روابط و زندگی ما میشن، طرحواره گفته میشه. از بین ۱۸ طرحواره ای که جفری یانگ معرفی کرده برخی شون ارتباط مستقیمی با اعتماد به نفس دارن و تاثیر منفی روش میگذارن. که اینجا چندتا شونو ذکر می کنم.

اما اعتماد به نفس که فاکتور دوم و مهم این مقاله –طرحواره ها و اعتماد به نفس- هست، چیه؟

اعتماد به نفس یعنی باور داشتن به خود. اعتماد به نفس دو بال داره.

• داشتن مهارتها و توانمندی
• باور داشتن به این مهارتها و توانمندی در خود

این مهارتها و توانمندی می تونه مربوط به استعدادهای مختلف یا توانایی حل مشکلات و مسائل زندگی باشه.

برای بالا رفتن اطلاعاتتون در باره طرحواره و عزت نفس کلیک کنید

برخی افراد هستن که مهارت و توانمندی ندارن یا اونقد زیاد نیست، ولی مدام از خودشون تعریف میکنن. این افراد اعتماد به نفس کاذب دارن و باور اشتباهی به خودشون دارن. و برخی افراد هم هستن که توانمندی و مهارت دارن، ولی به خودشون پذیرش و باور ندارن.

نمونه هایی از رابطه طرحواره ها و اعتماد به نفس

یکی از نیازهای روانی هر انسانی، حس کفایت و استقلاله. اگه والدین به کودک اجازه ندن خودش کارهاشو انجام بده و انجام دادن کارهارو بهش خوب آموزش ندن و اون مدام اشتباه کنه، ازش ایراد بگیرن و کارشو قبول نداشته باشن، این باعث شکل گیری یه سری طرحواره میشه که ارتباط مستقیمی با اعتماد به نفس داره. سه طرحواره بسیار مهم؛ وابستگی و بی کفایتی، نقص و شرم، شکست هست.

رابطه مختل طرحواره ها

کسی که طرحواره وابستگی و بی کفایتی داره فکر می کنه بدون کمک و راهنمایی دیگران از پس کارهای ساده خودش هم برنمیاد. کارهایی مث رانندگی، خونه داری، شغل مستقل داشتن، خرید کردن به تنهایی، بچه داری و … پس اینجا یه نمونه از رابطه مختل طرحواره ها و اعتماد به نفس رو می بینین. طرحواره وابستگی و بی کفایتی به فرد این ندا رو میده که تو نمی تونی، بنابراین باور فرد رو به خودش تخریب میکنه. همین مساله هم باعث میشه دست به امتحان کردن کارها نزنه و همیشه این فرضیه تو ذهنش باشه. یا حتی ممکنه مهارت هم داشته باشه ولی خودشو قبول نداشته باشه.

افتادن در تله زندگی شکست

فردی که تو تله زندگی شکست افتاده، خودشو با دیگران مقایسه می کنه و فکر می کنه تو زمینه های مختلف مث استعداد، توانمندی، موفقیت، ثروت، تحصیل، ازدواج و… از دیگران عقبتره و ضعیف تر. اینجا هم یه باور نادرست نسبت به خود فرد وجود داره. در حالیکه ممکنه دیگران اون فرد رو موفق بدونن. این طرحواره هم نشون میده که چقدر میتونه تاثیر منفی رابطه طرحواره ها و اعتماد به نفس توی شخصیت فرد عمیق باشه، که نگذاره به خودش و مهارتها و استعدادها اعتماد داشته باشه.

دو بال اعتماد به نفس چیست؟

طرحواره نقص و شرم هم می تونه هم با باور مثبت فرد نسبت به خودش کار داشته باشه و هم با باور فرد نسبت به عملکردش. و هر دو بال اعتماد به نفس فرد رو زخمی کنه، چرا که صدای نقص و شرم درون فرد اینه که تو مشکل داری و کامل نیستی، توی رفتارهات، شخصیتت، ظاهرت و… فردی که طرحواره نقص و شرم داره، ترس از خطا کردن داره و همین موضوع نمی گذاره فرد خود واقعی شو نشون بده و ممکنه اونو دچار اضطراب عملکردی و اجتماعی کنه. این یکی دیگه از رابطه معیوب طرحواره ها و اعتماد به نفس هست.

ویدئو های بیشتر در مورد طرحواره ها در اینستاگرام ما

چطور تاثیر طرحواره ها رو بر اعتماد به نفسمون کم کنیم؟

• اولین مهارت زندگی، خودآگاهیه. خودتونو بشناسین با تمام ویژگیهای مثبت و منفی، و فقط نکته های منفی تونو برجسته نکنین.
• سعی کنین مهارتهایی که توی اونها مشکل دارین رو بهشون مسلط بشین.
• وقتی به مشکلی می خورین بلافاصله سراغ کمک گرفتن از دیگران نرید و تا می تونین خودتون حلش کنین.
• طرحواره درمانی کمک بسیار خوبیه برای اینکه آسیب های رابطه اذیت کننده طرحواره ها و اعتماد به نفس رو برطرف کنین.