رابطه عاطفی

رابطه عاطفی ( احساسی )

از داستان خلقت چنین گفتن که ابتدا مرد آفریده شد و سپس زن، و ماجرا شروع شد. من داستان رو چنین بازگویی می کنم که ابتدا مرد آفریده شد و سپس زن و سپس رابطه آفریده شد. از وقتی نخستین مرد و زن هستی چشم در چشم هم دوختن، همدیگرو برانداز کردن، اولین کلمات رو به هم گفتن، با هم حرف زدن و آشنا شدن و احساس پیدا کردن و عاشق شدن و زندگی مشترک رو شروع کردن.

این ماجرای اولین رابطه عاطفی در جهان هستی بود و من میخام تو این مقاله براتون درباره روابط عاطفی و چگونگی ش صحبت کنم. امیدوارم با من تا آخر همراه باشین و این ماجرای هزارتو رو دنبال کنین.

ارتباط عاطفی چیه؟

وقتی دو نفر با همدیگه آشنا میشن و احساساتشون رو رد و بدل می کنن این رابطه شکل می گیره. این می تونه بین زن و مرد، دختر و پسر، دو دوست، والدین و فرزندان، خواهر و برادر و… باشه.

اینجا مبادله احساسی و هیجانی خیلی مهمه. شما تو رابطه با مدیر یا همکارتون شاید هیچ حسی نداشته باشین و بسیار منطقی و شناختی براساس ضرورت با همدیگه صحبت و همراهی کنین. اما تو رابطه احساسی، هیجاناتتون حضور پیدا می کنه. نکته مهم اینه که روابط عاشقانه زیرمجموعه این رابطه ست.

انواع رابطه عاطفی

• برخی از روابط عاطفی ما خودجوش شکل می گیرن و نیازی به تلاش برای اونها نیست. مثل رابطه اعضا خانواده با هم یا اقوام با همدیگه. این نوع ارتباطها چون از ابتدا وجود داشتن مثلن برای فرزندی که بدنیا میاد، خودبخود سطوحی از عاطفه تو رابطه با نوزاد ایجاد میشه. به اینها روابط خونی و نسبی می گیم.

• برخی از روابط کم کم ساخته میشن، ابتدا دو نفر که همدیگه رو نمی شناختن توی موقعیت یا محیطی با هم تلاقی می کنن و بعد کم کم به هم نزدیک شده و رابطه عاطفی می سازن. مث رابطه دو دوست، دو همکلاسی، دو همکار، دختر و پسر و… این روابط اکتسابی هستن. تو این مقاله من میخام براتون از این نوع ارتباط حرف بزنم.

مراحل شکل گیری روابط عاطفی

هر آشنایی ای مسیری رو طی می کنه و از ایستگاه هایی عبور می کنه که در نهایت یا عمیقتر میشه یا دو نفر از هم جدا میشن یا ممکنه مث دو خط موازی کنار هم حرکت کنن اما تبادل احساسی شون صمیمانه نباشه مث زن و شوهرهایی که طلاق عاطفی گرفتن. پیشنهاد می کنم مقاله طلاق عاطفی رو بخونین.

اما مراحل رابطه عاطفی چی هستن؟

• درهم‌آمیختگی و هیجان
• دلبستگی ابتدایی
• مواجه شدن با تفاوت‌ها و به وجود آمدن ترس و تردیدها
• سرخوردگی
• تصمیم‌گیری
• تمرین با هم بودن و نزدیکی شدید دوباره

این مراحل ممکنه بارها در یک ارتباط پایدار تکرار بشن و اینطوری نیست که همیشه از مرحله یک شروع بشن. بلکه به صورت چرخه ای و گاهی با جابجایی مرحله ای تو  روابط عاطفی و یا زندگی مشترک طی میشن.

مرحله در هم آمیختگی و هیجان

دو نفر جذب همدیگه می شن و نقاط مثبت همدیگه رو برجسته می کنن. حتی ممکنه ویژگیهای منفی طرف مقابل به چشمشون زیبا و دلنشین بیاد و این یه هشدار برای رابطه عاطفی محسوب میشه.

مثلا آقا می گه از لجبازی خانم خوشم میاد، ازینکه زودی هر چیزی رو قبول نمیکنه. یا خانم میگه خوشم می آید عشقم در بند مقررات نیست و با خودش راحته یا رک و راست حرفاشو و نقداشو به من میگه. تو همین ایستگاهه که جذابیت طرحواره ای تو انتخاب عشق تاثیر میذاره. برای آشنایی با این اصطلاح مقاله جذابیت طرحواره ای رو بخونین.

تو این مرحله از روابط عاطفی که اصطلاحا ماه عسل هم نامیده میشه هر دو طرف در اوج هیجان و احساس هستن، خیلی دلتنگ هم میشن حتی اسمس یا ایموجی که برای هم می فرستن می تونه باعث ترشح دوپامین ( هورمون شادی ) توی مغزشون بشه.

مرحله دلبستگی ابتدایی

تو این ایستگاه از رابطه عاطفی، از شدت هیجان اولیه کم شده، آتیشش خوابیده و رابطه به سطح عمیقتری رسیده. دو طرف به حضور همدیگه دلبستگی و اعتماد پیدا کردن و خبری از اون دلتنگی های اولیه و شب نخوابیدن ها نیست یا خیلی کمتر شده. تو این موقعیت دو نفر با خیال راحت به بقیه ابعاد زندگی شون هم می پردازن.

البته اگه سبک دلبستگی ایمن باشه خب این عشق خیلی عمق و آرامش پیدا کرده اما اگه سبک دلبستگی اضطرابی باشه هنوز هم هیجان های اولیه رابطه اون هم از نوع منفی ش وجود داره. توجه به نیازهای عاطفی همدیگه می تونه باعث بشه صمیمیتی که تو مثلث عشق استرنبرگ به عنوان یک ستون اصلی رابطه عاطفی ازش نام برده شده، اینجا ایجاد بشه. برای آشنایی با این نیازها، مقاله نیاز عاطفی رو بخونین.

مواجه شدن با تفاوت‌ها و به وجود آمدن ترس و تردیدها

بعد از مدتها که شور اولیه رابطه کم شد و دو نفر کنار هم زندگی کردن یا توی رابطه بودن، حالا دو نفر که بسیار عمیق شدن تو همدیگه و لایه های درونی همو کشف کردن، ممکنه از بعضی ویژگیهای همدیگه اذیت بشن. اون شوق و تمایل اولیه روابط عاطفی برای یکی شدن کم شده و گاها از همدیگه و ویژگیهای هم خسته میشن.

تو چرا اینقد شلخته ای؟ چرا لجباز و یکدنده ای؟ زن باید مطیع باشه، مرد باید باشخصیت باشه، چرا من می تونم قوانینی که با هم میذاریم رعایت کنم ولی تو نمی تونی؟ تو چرا اینقد کند رفتار می کنی؟ چرا اینقد عجولی؟

عه چی شد؟ همون ویژگیهایی که بعضا اوایل رابطه عاطفی باعث جذب شده بود حالا باعث دلخوری و تنفر از هم میشه و بعد از اینهمه کشف نکات منفی از همدیگه این ترس و تردید بوجود میاد که ای وای بر من که من اشتباه کردم. چه غلطی کردم فک کردم تو مرد ایده ال منی، من گول خوردم که خیال می کردم تو زن رویاهای منی یا می تونی باعث آرامش من بشی. برای اینکه از همون ابتدای رابطه با تفاوتهای هم آشنا بشین مقاله مشاوره قبل از ازدواج رو بخونین.

مرحله سرخوردگی

تو این مرحله تعارضها کاملا آشکار شدن، دو طرف یا ممکنه دعوا و اختلاف راه بندازن یا اینکه تو لاک خودشون برن و قهر کنن. توجه طرفین رابطه عاطفی روی ویژگیهای منفی همدیگه بیشتر از قبل میشه.

ممکنه حسرت روزهای اولو ( ماه عسل روابط عاطفی) بخورن و اینو تو دعواها به روی همدیگه هم بیارن که مثلا تو اوایل اینطوری بودی حالا چی شده عوض شدی؟ کسانی که طرحواره منفی گرایی و بدبینی دارن، طرحواره شون اینجا خیلی فعال میشه. اگه شما این طرحواره رو دارین پیشنهاد می کنم مقاله طرحواره منفی گرایی و بدبینی رو ملاحظه کنین.

مرحله تصمیم گیری

این موقعیتیه که افراد سراغ راهکارهای مقابله ای شون برای مدیریت شرایط بحرانی میرن. این مرحله خیلی خطرناکه ازین نظر که احتمال خیانت تو این مرحله بیشتره.

وقتی نومیدی از رابطه عاطفی یا طرف مقابل بوجود بیاد، وقتی اون هیجان و عشقی که اول رابطه تجربه کردن دیگه وجود نداره و بیشتر هیجان منفی داره رد و بدل میشه و امکان داره حتی رابطه جنسی هم تحت تاثیر قرار بگیره، احتمال داره یکی از طرفین که تعهد کمتری داره یا راهبردهای سالمی برای حل آشفتگی درونی یا حل تعارض نداره سراغ یه رابطه دیگه بره و با خودش بگه حالا که طرف مقابلم منو درک نمی کنه یا همیشه باهام دعوا داره بهتره من آرامشو یه جای دیگه پیدا کنم یا ممکنه طرفین به سمت کار زیاد برن یا اینکه بجای غنی سازی رابطه عاطفی دونفره شون دوباره با خانواده خودشون گرم بگیرن و سر خودشونو با بچه یا والدین یا خواهر برادر یا دوستانشون گرم کنن یا اینکه به فکر جدایی و طلاق بیافتن.

تو این مرحله از روابط عاطفی طرحواره های ناسازگار افراد بسیار فعال میشن و سبکهای مقابله ای ناسالم باعث ایجاد الگوهای مخرب ارتباطی میشن، برای اینکه بیشتر بدونین طرحواره ها چه بلایی سر زندگی مشترکتون میارن محصول خودشناسی با طرحواره ها رو تهیه کنین.

تمرین با هم بودن و نزدیکی شدید دوباره

من به این ایستگاه روابط عاطفی، مرحله پذیرش میگم. مرحله ای که دو طرف پکیج کامل حسن ها و نقص های همدیگه رو پذیرفتن و رگ خوابای همدیگه رو پیدا کردن و یاد گرفتن چطوری تو رابطه عاطفی با هم کنار بیان. چطوری کمتر همدیگه رو اذیت کنن. البته به معنای سازش کامل و یک رابطه ایده ال نیست بلکه هنوز تعارضهایی وجود داره ولی کلیت رابطه به ثبات و آرامش نسبی رسیده.

برای مدیریت روابط عاطفی چه باید کرد؟

توی هر کدوم از این مراحل باید مواردی رو رعایت کرد تا رابطه از حالت نوسان به ثبات و از حالت غیرپایدار و شکننده به حالت پایدار و محکم برسه.

• اگه تو مرحله هیجانی و ابتدای رابطه هستین، سعی کنین از همون ابتدا خودکنترلی هایی تو ابراز هیجان داشته باشین. برای خودتون قوانینی بذارین که احساساتتونو مدیریت کنین. تو این ایستگاه رابطه عاطفی باید خودمراقبتی داشته باشین و مرزبندی توی رابطه تا هم عقلانی تر پیش برین هم زیاد از حد توی رابطه ذوب نشین. پیشنهاد من مطالعه مقاله طرحواره و عشق هست تا بیشتر با ابعاد این مساله آشنا بشین.

• اگه دارای سبک دلبستگی ناایمن و اضطرابی هستین یعنی با دور شدن معشوقتون احساس خطر می کنین یا حسادت عشقی دارین، حتما حتما باید به روانشناس و طرحواره درمانگر مراجعه کنین تا این باگهای شخصیتی تون درمان بشه چون اینطوری هم خودتون در معرض آسیب روحی هستین هم رابطه رو خراب می کنین. روابط عاطفی بسیار متاثر از مشکلات شخصیتی ما هستن.

• با مفهوم تفاوتهای فردی آشنا بشین. هیچ دو انسانی حتی دوقلوهای همسان تو همه موارد شبیه هم نیستن. اگه توی رابطه عاطفی هستین و فردی رو دوست دارین باید تفاوتهای اونو به رسمیت بشناسین. تفاوت در نشون دادن احساسات، در بیان افکار، در حرف زدن، در غذا خوردن، در دیدگاه نسبت به دنیا و زندگی و عشق و… احترام به تفاوتهای فردی همدیگه حتی نقش مهمتری از دوست داشتن برای ثبات رابطه تون داره. شما با اینکار رابطه رو امن می کنین.

• یادگیری چند مهارت زندگی از جمله، خودآگاهی، کنترل خشم، حل تعارض، جرات ورزی، حل مساله و ارتباط موثر برای همه روابط عاطفی لازم و واجبه. مثل اینکه بخواین غذای خوشمزه ای درست کنین، طبیعتا باید مهارت آشپزی رو داشته باشین.

• خطاهای ذهنی و افکار منفی خودتونو شناسایی کنین و یاد بگیرین اونهارو کنترل کنین چرا که اغلب افکار ما باعث واکنشها و رفتارهای منفی ما میشن. در همین مورد محصول پاکسازی ذهن رو بهتون سفارش می کنم تهیه کنین و راهبردهاشو اونقد تمرین کنین تا ذهنیتی مثبت تو زندگی و رابطه داشته باشین.

من شیما محمدی روانشناس بالینی و طرحواره درمانگر با بیش از ۱۰ سال سابقه کاری اومدم که به شما عزیزان کمک کنم تا از تله طرحواره هایی که در اون گرفتار شده اید رها بشید و دوباره طعم خوددوستی و یک زندگی با رضایتمندی و روابط عالی رو بچشید. برای شرکت در دوره های طرحواره درمانی و مشاوره به من پیام بدین.(۰۹۱۹۸۲۰۰۰۳۰)

ما رو تو اینستاگرام دنبال کنید.