طرحواره شکست

توجه کنید:

قبل از هر چیز توجه داشته باشید که محصولات مربوط به شناخت، معرفی و مباحث تکمیلی و راهکار های درمان ۱۸ طرحواره ی یانگ در سه فصل مجزا برای شما عزیزان ارائه شده است که شما عزیزان میتوانید این محصولات را به راحتی تهیه کرده و استفاده کنید. همچنین برای معرفی، شناخت و درمان هر طرحواره به صورت جداگانه نیز محصول آموزشی(مربوط به طرحواره ی مد نظر شما) یرای شما عزیزان ارائه شده است که شما میتوانید این محصولات را هم خیلی راحت تهیه کنید و استفاده نمایید.

۱-مبانی اولیه شناخت طرحواره ها            ۲-معرفی طرحواره های ناسازگار                 ۳-مباحث تکمیلی شناخت طرحواره ها

شما عزیزان برای طی کردن پروسه ی کامل شناخت تا درمان طرحواره ها(۱-شناخت طرحواره ها ۲-معرفی طرحواره های ناسازگار ۳-مباحث تکمیلی شناخت طرحواره ها) باید این سه محصول را به صورت جداگانه تهیه کرده و استفاده کنید.

ما برای رفاه حال شما عزیزان این سه محصول را به صورت یک پکیج(پکیج دوره جامع شناخت و درمان طرحواره ها(خودشناسی با طرحواره ها) ) با قیمتی بسیار عالی و با تخفیف ویژه ارائه داده ایم. شما میتوانید این پکیج استثنایی را خریداری کنید و از هر سه محصول استفاده کنید.

با یک تیر سه نشون بزن(برای خرید پکیج اینجا کلیلک کنید)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

طرحواره شکست

حالم بده…

با چهره محزونی روی مبل نشست. ازش خواستم دلیل مراجعه شو بگه.
صداش غم داشت؛ حالم بده…
چندوقت پیش تو عروسی فامیل، آتنا رو ( نوه خاله مادرم ) دیدم با هم گرم صحبت شدیم. از خودش گفت. وای می خواد دکترا بخونه… همه غم دنیا تو دلم ریخت. از خودم بدم اومد. ازدواجشو کرده. می خواد دکترا هم بخونه. اون وقت من چی؟ زحمت کشیدم ارشدمو چندساله گرفتم تو یه اداره دولتی استخدام شدم. همین. نه ازدواج کردم نه رفتم سراغ دکترا. همیشه همینطوره. هر چی ام زحمت می کشم هیچی به هیچی.
وقتی استخدام شدم فکر می کردم دیگه من از همه زدم جلو. استخدام شدن کم چیزی نیست. ولی الان که می بینم اون می خواد دکترا هم بخونه غصه م گرفته. احساس پوچ و هیچ بودن می کنم. مهم نیست که سرکار نمی ره. اونکه نیاز به کار نداره. شوهر داره دیگه… (احساس هیچ بودن، ناارزنده سازی خود هست که از نشونه های طرحواره شکست هست)
همیشه خودمو با اون و بقیه دخترای فامیل مقایسه می کردم. تو نوجوانی برامون مهم بود کی بیشتر دوست صمیمی داره و تو مدرسه می خوانش. بیخیال درس بودم فقط برام مهم بود که تعداد دوستای من بیشتر بشه. یه مدتی سر تیپ و قیافه مسابقه می دادم تو ذهنم. با بچه های کلاس. برام مهم بود که نفر اول باشم.
نمی دونم چرا من این حسو دارم؟ خانم دکتر بقیه دخترا هم همینطوری ان؟ مراجع داشتین مث من باشه؟
بهش گفتم: آره خیلی ها این روحیه و این فکرها رو دارن. تو خانواده ت مقایسه کردن بچه ها با همدیگه یا بچه های فامیل وجود داشته؟
آره خیلی. اصلا یکی از روشهای مامانم الانم همینه. یادمه مامانم از بچگی منو با بچه های کلاسمون یا فامیل مقایسه می کرد. اونا مودبن. اونا آرومن. از اونا یاد بگیر ببین آشپزی هم بلدن. ببین همه نمراتشون بیسته.
ببین دختر فلانی رفته رشته تجربی… (مقایسه کردن یک رفتار مهم طرحواره شکست و طرحواره نقص و شرمه. برای مطالعه مقاله طرحواره نقص و شرم اینجا کلیک کنین).
بابام کاری نداشت بهمون. به مامانم می گفت ولشون کن. آخرش می خوان ازدواج بکنن دیگه. مگه ما خودمون کجارو گرفتیم که به اینا سخت بگیریم.
حس من و خواهرم خوب نبود. شاید بخاطر حرفهای بابامه که سعی کردم ازدواج نکنم ولی الان که سنم بیشتر شده می بینم ازدواج خودش یه موفقیت بزرگه تو فامیل و اقوام.
گفتم میرم سرکار. اونقد تلاش می کنم تا هیچکی به گرد پام نرسه. ولی… ولی اون روز با دیدن آتنا فروریختم.
الان که خوب فکرشو می کنم می بینم هیچوقت از خودم راضی نبودم حتی وقت هایی که از همه جلو می زدم تا یه مدتی آروم بودم. یه روز که کارم خوب انجام نشه تو ذهنم خودمو سرزنش می کنم: آها به خودم میگم تو هیچی نمی شی. همه از تو بهترن.
تو اداره ما هر کی کارشو خوب انجام بده ترفیع بهش میدن. ولی من حوصله ام نمیاد دیگه تلاش کنم. تا حدی که حال داشته باشم و ضروری باشه کار می کنم.
خیال پردازی و دیدن فیلمهای موفقیت و … یکی از مسکن های منه. با اونا فقط آروم میشم. یه مدت می رم کلاسهای انگیزشی و موفقیت. یه مدتی ام می زنم به بی خیالی و خوابیدن و … (خیلیا نمیدونن این رفتارها راه فراری برای اینه که از حس های بد طرحواره شکست راحت بشیم)
اما اخیرا با اونها هم حالم خوب نمیشه. یه حس درماندگی پیدا کردم.

اه . یاد ایمان افتادم. پسر دایی ام. تو نوجوانی دوستش داشتم. اونم منو دوست داشت. خودش به خاله ام گفته بود نظر منو بپرسه. ولی من حس خوبی به ازدواج نداشتم اون موقع ها.
الان ایمان با یه دختر دیگه که تحصیلاتش از منم کمتره ازدواج کرده. نسبت به زنش حس خوبی ندارم. اون الان برنده شده. تونسته ایمان رو داشته باشه ولی من چی؟
مقایسه مقایسه مقایسه…. کلمه ای که توی افکار پریسا موج می زد. .کلمه ای که قدرت تخریب اعتماد به نفس و عزت نفس هر آدمی رو داره. پریسا حال پریشونی داشت. گریه ش گرفته بود. براش تو لیوان آب ریختم. و بعد اینکه کمی آروم شد بهش گفتم: پریسا همونطور که گفتی تو خیلی خودتو با دیگران مقایسه می کنی. این مقایسه حالتو بد می کنه باید بدونی هر آدمی یه داستانی مخصوص خودش داره تو زندگی و داستان زندگی آدما با هم فرق داره. نمیشه فقط با یه صفحه یا یه فصلش نتیجه گیری کنی و خودتو با اونا مقایسه کنی. شاید اونا هم تو فصلهای دیگه داستانشون حالشون خوب نباشه. تو خودت رو بپذیر و داستان خودت رو با خوبی تموم کن.
چشماتو به مسیر زندگی دیگران ببند و تو این جاده زندگی جلوی مسیر خودتو نگاه کن.
قرار نیست حتما دستاورد خاصی توی زندگی داشته باشی. همین که با رضایت و آرامش از زندگی لذت ببری، مراقب بدنت و روانت باشی که فرسوده نشن. روابطت خوب باشه و به کسی آسیب نزنی می تونه برات زندگی رو دلچسب کنه.
با عشق و سلامتی زندگی کردن بهترین دستاورده”
پریسا با چهره ای که لبخند زیباترش کرده بود. گوش می داد. یه دفترچه درآورد و گفت میشه اینارو که گفتین دوباره تکرار کنین بنویسم که تو خونه بخونم؟
امید به خوب شدن حالش توی چشمان پریسا ذوق ذوق می کرد.

برام مهم بود که نفر اول باشم.

خیلی از آدمها وقتی با کسی مقایسه می شن حس بدی بهشون دست میده. گاهی این مقایسه از طرف همسر، والدین یا همکارشون اتفاق می افته گاهی هم ممکنه خودشون تو ذهنشون مدام اینکارو بکنن. مثلا  بگن اون درسش از من بهتره، آشپزیش بهتره، من تو شغلم از همکارم عقب موندم و نتونستم پست بالاتری بگیرم. من بی استعدادم، هوشم خوب نیست و … کلی فکرهای مقایسه ایه دیگه.

این فکرها، صدای طرحواره شکست هست که توی مغز این خانم یا آقا داره می پیچه.

طرحواره چیه دیگه؟

طرحواره (تله زندگی) مجموعه ای از احساسات منفی و افکار غیرمنطقی هست که بخاطر اتفاقات دوران کودکی و نوجوانی توی روان ما ایجاد میشه و در نتیجه این احساسات و افکار منفی ما دست به رفتارهای نادرستی هم می زنیم. رفتارهایی که ارتباطات و هدفگذاری مارو خراب می کنه.

اگه شما به دوران کودکی تون یه سری بزنین بیشتر خاطرات خوب یادتون میاد یا بد؟ کدوم نیازهاتون سرکوب شده؟ رفتار والدینتون چی بوده؟ احساسی که تو کودکی داشتین بیشتر اضطراب بوده یا غم؟… جواب این سوالات می تونه تو پیدا کردن نوع طرحواره غالب شما بهتون کمک کنه. برای شنیدن پادکست ۵ نیاز روانی اساسی انسان اینجا کلیک کنین.

نشانه های طرحواره شکست

• کسانی که توی این تله زندگی افتادن خودشون رو تو حوزه های مختلف مثل شغل، ازدواج، منزلت اجتماعی و … مقایسه می کنن.
• این مقایسه کردن ها به شکل مثبت نیست و خودشون رو عقب تر از اونها می بینن حتی اگه به ظاهر اینطور نباشه.
• استعداد، هوش و توانمندی خودشونو قبول ندارن و اونو کم ارزش (ناارزنده سازی) می کنن. مثلا می گن من که استعدادی ندارم. اینکه توانایی خاصی نیست. فکر کنید می تونن موسیقی رو به خوبی بنوازن ولی میگن اینکار من ارزشی نداره. دوستم تونسته تو نقاشی نفر اول باشه. افراد دارای طرحواره شکست سندرم ایمپاستر (وانمودگرایی) دارن و فکر می کنن با حقه بازی و دورویی خودشونو بهتر از اونکه هستن نشون دادن و اونقدرا که باید شایستگی ندارن. (دورویی بیشتر مربوط به طرحواره پذیرش جویی و جلب توجه هست. برای دیدن مقاله طرحواره پذیرش جویی و جلب توجه اینجا کلیک کنین )
• این افراد خودشونو در معرض شکست بیشتر قرار میدن با اهمالکاری هایی که می کنن. وقتی خیلی حس نومیدی و درماندگی بهشون دست میده راحت از انجام کارهاشون دست می کشن. اهمالکاری (یعنی کوتاهی در انجام کارها) همیشه ناشی از تنبلی افراد نیست، بلکه بسیاری موارد از این نشات می گیره که درون فرد حس خوبی برای پیمودن مسیر مسولیت پذیری و موفقیت وجود نداره، حس نومیدی داره و اینا باعث میشه کاری نکنه.
• طرحواره شکست باعث میشه تحمل دوره خلارو برای موفقیت نداشته باشن. یعنی وقتی می خوان کاری انجام بدن و به سمت موفقیت پیش برن اگه تو یه مرحله ای رشد زیادی نکنن، زود دلسرد می شن.
• خیال پردازی درباره موفقیت یکی از ویژگی های این افراده. اونها خودشونو تصور می کنن که نفر اول کنکور شدن، پزشک متخصص، مخترع، و …. شدن و همه دارن به اون افتخار می کنن.
• شاید در دنیای بیرونی آدمهای موفقی باشن ولی در دنیای درونی شون حس شکست دارن.
• حس حسادت یکی از حسهای بسیار منفی و آزاردهنده است که در مواجهه با موفقیت افراد پیدا می کنن.

نشانه های طرحواره شکست در شغل

از اونجایی که شغل یک بخش مهم زندگی همه آدمهاست، چه خودمون شاغل باشیم چه همسر یا پدرمون. من اینجا جداگانه تاثیر این طرحواره رو توی این موضوع براتون می گم.

• عوض کردن شغل: نمی تونن تو یه شغل بیشتر از یه مدتی دووم بیارن. شغل های متعدد رو امتحان می کنن (نه بخاطر پیدا کردن استعداد خودشون). هی مغازه شونو تغییر کاربری میدن، یه مدت سوپری، یه مدت کتابفروشی، چند وقت دکوری و… همه کاره و هیچ کاره هستن. نمی مونن تو یه شغل تا متخصص بشن.
• ناخودآگاه بخاطر طرحواره شکست، شغلی رو انتخاب می کنن که موفقیت تو اون سخته یا اینکه حد نهایتی برای موفقیت ندارن، یا حوزه هایی هستن که مدعی زیاد دارن، مث ورزش حرفه ای، موسیقی، بازیگری و…
• بخاطر عادتهای دردساز مث تاخیر همیشگی، اهمالکاری و تنبلی، عملکرد نامناسب و برخورد با همکارا از شغل اخراج میشن.
• تحمل ندارن برای دیگران کار کنن و دوست ندارن تو کارهای رقابت آمیز، مشارکت کنن. مثلا با رئیسشون نمی سازن و میگن من آقابالاسر نمی خوام یا نباید به من کسی دستور بده.
• به دلیل ترس از موفق نشدن توی کارشون خلاقیت نشون نمیدن، در نتیجه رشد نمی کنن.

برای درک بیشتر ارتباط تله ها و شغل مقاله طرحواره و شغل رو مطالعه کنین.

دلایل پدیدایی طرحواره شکست

• زندگی با والدین سختگیری که توقع زیادی از فرزندان خودشون دارن باعث احساس شکست میشه.
• وقتی در دوران کودکی، خانواده دچار مشکلات مالی و ورشکستگی می شن.
• ممکنه فرد در دوران کودکی با مشکلاتی توی یادگیری و تحصیلش مواجه بوده و شکست رو بارها تجربه کرده
• اگر خود فرد از نظر رفتاری و شخصیتی مسائلی مثل بیش فعالی، اختلالات رفتاری داشته و اینا جلوی خودکنترلی شو می گرفته، نمی تونسته هدفمند رفتار کنه و در رقابت با هم سن و سال هاش، عقب بوده.
• وجود رابطه بی ثبات والدین با کودک هم به طرحواره شکست کودک دامن می زنه. احساس شکست تو رابطه عاطفی می تونه به احساس شکست توی عملکرد تعمیم پیدا کنه.
• اگر پدر و مادر الگوهای خوبی برای موفقیت نباشن، فرزندان خانواده هم رفتار و افکار و گفتار والدین شکست خورده رو درونی می کنن.
• والدین بسیار موفق هم انتظارات زیادی از فرزند دارن و کودک خودشو با ملاکهای اونها مقایسه می کنه.

معرفی فیلم

فیلم زیبای حمال طلا (با بازی زیبای پیام احمدی نیا) که به زندگی مردی می پردازه که مدام شغلشو تغییر میده و روی کارهای بی ثبات سرمایه گذاری می کنه و از طرفی توی زندگی زناشویی خودش هم شکست خورده، کاملا نشانگر فردیه که میخواد خیلی سریع به موفقیت برسه پس سراغ کارهای نامطمئن میره، و مجموع این رفتارها نشون میده که طرحواره شکست داره. کسی که ظاهرا برای موفقیت برنامه ریزی می کنه ولی با خیال پردازی ها و بی توجه بودن به واقعیت ها و حتی پیشنهاد کاری خوب، در واقع ناخودآگاه داره برای شکست طرح می ریزه. در نهایت هم همین میشه و اتفاقهای بدی براش می افته.

شاید شما هم به زندگی پدر، دایی، همسر و اطرافیانتون نگاه کنین این سبک زندگیو ببینین. این اتفاق می تونه برای خانمها هم بیافته. البته اونهایی که این فیلتر ذهنی شون شدیده  بیشتر نشون میده و اونهایی که خفیفه، کمتر.

یه نکته مهم اینه که افراد دارای اختلال دوقطبی هم ممکنه هی تغییر فاز توی شغل و رشته شون بدن و البته این بخاطر اختلال خلقی شونه و باید دارو مصرف کنن.

طرحواره شکست و سه نوع رفتار متفاوت آن

افرادی که این سبک فکری و احساسی ناسالم رو دارن یا:

• در مقابل اون تسلیم هستن و خودشونو واقعا ناموفق ارزیابی می کنن و اگه دستاوردی هم دارن اونو ضایع می کنن پیش دیگران مثلا میگن منکه کار خاصی نکردم. شانس آوردم…. یا کارهاشونو با شوق انجام نمیدن تا بتونن به پیروزی برسن.
• از پرداختن به اهدافشون دوری می کنن. تکالیف و وظایفشونو رها می کنن. به دنیای خیالات پناه می رن. خودشونو با فیلم و کار خونه و خوندن مجله یا مطالب موفقیت سرگرم می کنن یا دنبال مطالب انگیزشی می رن. البته طرحواره شکست یکی از دلایل این رفتارهاست. این نوع رفتارها میتونه ناشی از تله های شخصیتی دیگه ای هم باشه که شناخت و فهم اونها می تونه به رشد شخصیتی تون کمک درخور توجهی بکنه. برای دستیابی به این رشد محصول دوره صوتی جامع شناخت طرحواره ها رو میتونین دریافت کنین.
• دست به تلاشهای زیاد و جبران افراطی می زنن. برنامه ریزی های بیش از حد انجام میدن در حالیکه نمی رسن بهشون و پیگیر عمل کردن به اونها نیستن. کسانی رو که موفق هستن ناارزنده سازی می کنن، و دستاوردهای اونارو بی ارزش جلوه میدن.

درمان طرحواره شکست

انگیزه پیشرفت جویی یکی از ۴ انگیزه مطرح شده آدمهاست. با این انگیزه است که ما با دیگران رقابت می کنیم. این رقابت باعث تلاش بیشتر و اتفاقات بهتری توی دنیا میشه. البته رقابت سالم. رقابتی که هم خود دوستی  و دیگردوستی توی اون رعایت بشه. با این انگیزه ما امکانات رفاهی بیشتری برای خودمون و خانواده مون فراهم می کنیم. از نظر تحصیلی و مالی و شغلی رشد می کنیم. و به شرطی که از جنبه شخصیتی هم خودمونو رشد بدیم و آموزش ببینیم و نقص هامونو درمان کنیم، می تونیم یک زندگی سالم و رضایتمندانه داشته باشیم.

حتی با وجود طرحواره شکست ما میل به شکوفا کردن استعدادها و نمایان کردن توانمندی هامون داریم و نشون دادن استعدادها و توانمندی ها باعث توجه و محبت بیشتر اطرافیان به ما میشه. اما اگه مسیر این میل انسانی و انگیزه پیشرفت جویی، با پیامهای سمی و اتفاقات ناخوشایند در دوران کودکی همراه شده باشه و این مسیر آلوده شده باشه در اون صورت ما نمی تونیم از موفق شدنمون لذت ببریم یا راضی باشیم به حدی از موفقیت یا اینکه به شکل سالم دنبال رسیدن به اهدافمون باشیم. البته شرایط جوی جامعه هم تو این زمینه خیلی مهمه. اینکه ما تو چه دوره ای از شرایط جامعه قرار بگیریم و ملاکهای موفقیت جامعه یا برخوردش با شکستهای ما چطور باشه هم نقش پررنگی روی ذهنیتهای ما داره.

درمان طرحواره شکست می تونه خیلی به افزایش کیفیت زندگی و احساس آرامش کمک کنه.

اگه شما هم درگیر این تله هستین. حتما چند راهکار روانشناختی که بهتون می گم رو رعایت کنین.

• برنامه ریزیهای مطابق با واقعیت داشته باشین. برای خودتون وقتی برای تفریح و استراحت بگذارین.
• دستاوردهای ماهیانه و سالانه خودتونو ثبت کنین. می تونین توی دفتر موفقیت، بخشی بنام دستاوردهای من قرار بدین و اینارو بنویسین. هر چی برای ذهنتون مدارک مثبتی از موفقیت گردآوری کنین، فرضیه شکست رو ضعیف تر می کنین.
• هر وقت موفقیتی هر چند کوچک رو کسب می کنین برای خودتون هدیه ای بگیرین یا جشن کوچکی.
• برای شکستن چرخه طرحواره شکست توی شغل، تو یک جدول لیستی از استعدادها، مهارتها، امکانات و شرایط بنویسین و با توجه به اینها برای انتخاب شغل اقدام کنین.
• ارزشهای خودتونو تو زندگی مشخص کنین و طبق اونها موفقیتو تعریف کنین و نه طبق ملاکهای بی ثبات و مطلق جامعه.
• مطلقا از دستاوردهای خودتون و دیگران منفی نگین. و اونهارو سرکوب نکنین. حتی اگه این اتفاق تو فضای ذهنی شما رخ میده، لااقل توی گفتار و ارتباطات بین فردی تون اینو نشون ندین. با دوره صوتی عزت نفس میتونین چند راهکار در این زمینه یاد بگیرین.
• از یک مشاور و طرحواره درمانگر کمک بگیرین تا علتهای ریشه ای تله شکست شمارو پیدا کنه و توی مسیر شکوفایی، شمارو راهنمایی و حمایت کنه. به خاطر داشته باشین که از خودتون توقع همه کارتوانی و درمان خود نداشته باشین. چرا که قدرت طرحواره ها بویژه طرحواره شکست خیلی زیاده. و تو مچ انداختن با اونها به تنهایی شکست می خورین.

من شیما محمدی روانشناس بالینی و طرحواره درمانگر با بیش از ۱۰ سال سابقه کاری اومدم که به شما عزیزان کمک کنم تا از تله طرحواره هایی که در اون گرفتار شده اید رها بشید و دوباره طعم خوددوستی و یک زندگی با رضایتمندی و روابط عالی رو بچشید. برای شرکت در دوره های طرحواره درمانی و مشاوره به من پیام بدین.(۰۹۱۹۸۲۰۰۰۳۰)

مارو تو اینستاگرام دنبال کنید.